BİNGÖL: SOLHAN

Tarihçe

Solhan zengin bir tarihi geçmişe sahiptir. Hititler, Huriler, Urartular devrinde çeşitli olaylara sahne olan Solhan zamanımıza kadar olan tarihini kısaca şöyle açıklaya biliriz. M.Ö. 2000 yıllarında Fırat nehri kıyısında Vasukani şehrini kurup bütün Anadolu'ya yayılan tarihte Mitaniler olarak bilinen Huriler M.Ö 1360 ta Hitit'lerin Torosları aşıp kendilerini sıkıştırması ve yeni krallık devrinde Şuppililuma Mitani prensini kendisine damat edinip himayesi altına almasından dolayı Harput, Bingöl ve Muş dolaylarında hakimiyetlerini kaybettiler. M.Ö. 1200 yıllarında Hitit devletinin yıkılması ile Van bölgesinde yerleşen Urartular batıya doğru genişleyerek Bitlis, Muş ve Bingöl’ü alıp Murat ırmağı vadisine ilerlediler. M.Ö 745 yıllarında Asurluların hakimiyetine geçen bölge M.Ö 612 yılında Med, Babil ve Urartuların saldırısıyla Medlerin hakimiyetine geçmiş. M.Ö. 550 yılında Kurs Medleri yenerek Pers devletini kurması batıya akınlara başlamasıyla İskender imparatorluğu sınırları içerisinde kalan bölge İskenderin ölümünden sonra Selef Kürslerin eline geçmiştir. M.Ö. 200-189 yıllarında yeniden canlanıp Adıyaman'ın güneybatısında Komojen krallığını kurdular. Doğuya doğru ilerleyerek Van'a kadar uzanan bölgeyi ele geçirmişlerdir. 1071 tarihine kadar Roma hakimiyetinde kalan bölge Selçukluların egemenliğine geçmiş bir süre sonra Selçuklularda iktidar savaşı ve iç karışıklar başladıktan sonra Moğollar Anadolu’ya saldırdılar 1245 Köse dağ savaşında Selçukluların yenilmesi bölgeyle birlikte tüm Anadolu'ya hakim oldular. Yeni beyliklerin ortaya çıktıklarını görüyoruz. Diyarbakır'ı kendilerine yurt edinen Akkoyunlular 1394 yıllarında Bingöl, Erzurum, Erzincan da hakimiyet kurmuşlardır. 1473 yılında Otlukbeli savaşında Uzun Hasan'ın yenilmesi Solhan ilçemizinde içinde bulunduğu bölge Osmanlı egemenliğine geçmiştir. Bundan sonra yörede İran hakimiyeti görülse de Şah İsmail’in 1514 Çaldıran savaşında Osmanlılara yenilmesiyle Yavuz Sultan Selim tarafından Doğu Anadolu da birlik tesisi görevini vezir Bıyıklı Mehmet Paşa ile İdarisi Bitlisi (Kürt beyi) ne vermiştir. Vilayet nizamnamesi gereğince teşkilatlanmada Solhan ve Muş yöresi 1864 yıllarında Erzurum eyaletine bağlandı. 1.Dünya savaşı yıllarında kısa bir süre Rus işgali altında kalan Solhan 1929 yılında nahiye olarak Muş iline 25 aralık 1935 tarihinde 2555 sayılı kanunla il olan Bingöl'e 4 ocak 1936 tarihinde ilçe olarak bağlanmıştır.

Coğrafi Konumu

İstanbul İran transit yolu üzerinde. Bingöl'e 60 km. uzaklıktadır. Doğusunda Muş batısında Bingöl kuzeyinde Karlıova ve Varto güneyinde Diyarbakır ve Genç bulunmaktadır. İlçemiz doğu Anadolu bölgesinin yüksek yayları üzerinde bulunmaktadır. Deniz seviyesindeki yükseklik 1395 m. Topraklarının % 93’unu engebeli alanlar ve meralar oluşturmaktadır. Güneydoğu torosların devamı niteliğindeki dağlar ilçenin güney sınırlarından geçmekte olup sarp bir görünüm arz eder dağların yüksekliği 2000 m.yi geçer Murat ırmağı vadisi küçük düzlükler il ilçe merkezinin yerleştiği küçük ova dışında, hemen hemen her tarıma müsait arazi bulunmaktadır. İlçe topraklarının bir bölümü lav örtüsüyle kaplıdır. Bu engebeli arazi üzerinde bulunan dağların en önemlileri Şerafetin dağlarıdır. İlçenin kuzeyini tamamı ile kaplayan Şerafetin dağlarının yüksek noktaları 2388 m. Esentepe ve 2675 m. yükseklikteki Şahin tepe oluşturur. Bu dağlar arasında geniş meralar yer almaktadır. Zengin bitki örtüsüyle kaplıdır. Önemli akarsuları Murat nehridir. Önemli yaylaları Şerafetin, Ağması Çewkani, Kuçekan, Kandil ve Kabak yaylalarıdır. Düzlük alanı tarihi şeref meydanı (eşek meydanı) dır. İlçe dışında Buğlan çayı Baz deresi Masala deresi önemli akarsularıdır.

Nüfus

İlçenin nüfusu 2007 genel nüfus sayımına göre 32.945'tir. Bunun 17.895'i ilçe merkezinde, 15.050'si ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır. Halkın %54.31'i şehirde %45.69'u köylerde yaşamaktadır. Toplam nüfusun 16.502'si erkeklerden oluşurken 16.443'ünü ise kadınlar oluşturuyor. İlçede km² başına 29,5 kişi düşmektedir.

İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 1 belde ve 26 köyden oluşmaktadır.

Ekonomi

İlçenin ekonomisi büyük ölçüde hayvancılığa dayalıdır. Az miktarda da buğday, elma, ceviz, arpa, soğan ve dut yetiştirilmektedir.Son zamanlar da yeni organiza sanayinin kullanıma başlması ve küçük çaplı su parke gibi fabrikların açılmasıyla ekonomisinde bi kıpırdama beklenmektedir.